Παρασκευή 10 Ιουνίου 2011

«ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΥΚΑΜΙΣΟ ΑΔΕΙΑΝΟ, ΓΙΑ ΜΙΑΝ ΕΛΕΝΗ» (03 06 2011)


Γιώργος Σεφέρης, «Ελένη»

Η σχέση «φαίνεσθαι – είναι» και τι θέλουμε από έναν πολιτικό.

Στην εξαιρετική αντιπολεμική τραγωδία του με τον τίτλο «Ελένη» ο Ευριπίδης, αποκαθιστώντας εν μέρει την τιμή της πέτρας του σκανδάλου και αιτίας του τρωικού πολέμου, παρουσιάζει μια εκδοχή του μύθου που θέλει την ωραία Ελένη να μην πήγε ποτέ στην Τροία. Η ζηλιάρα Ήρα, για να τιμωρήσει τον Πάρη που δεν της έδωσε το πρώτο βραβείο στο διαγωνισμό ομορφιάς, του στερεί το δώρο του, την Ελένη, που του την είχε τάξει η νικήτρια Αφροδίτη. Την στέλνει στην Αίγυπτο, στον βασιλιά Πρωτέα, για να την προστατεύει, ενώ στη θέση της στην Τροία, στην αγκαλιά του Πάρη, στέλνει ένα… είδωλο, μια σκιά. Έτσι, μάταια πάλευαν Έλληνες και Τρώες «για ένα πουκάμισο αδειανό, για μιαν Ελένη», όπως στη λογοτεχνική γλώσσα το εξέφρασε ο Γ. Σεφέρης στο ομότιτλο ποίημά του, εμπνευσμένο από τον Ευριπίδη.

Ο αρχαίος τραγωδός, βασισμένος σε κάποιον παλιότερο μύθο, χτίζει το έργο του πάνω σε αυτήν την αντίθεση ανάμεσα στο «φαίνεσθαι» και το «είναι». Η Ελένη της Τροίας ήταν ένα φάντασμα («φαίνεσθαι»), ενώ η πραγματική («είναι») βρισκόταν στην Αίγυπτο. Οι ομηρικοί ήρωες μάχονται για αυτό που βλέπουν, το φαινομενικά πραγματικό (αλλά στην ουσία απατηλό), ενώ η αληθινή Ελένη, το «είναι» της, ζει μακριά από όλα αυτά. Έτσι ο Ευριπίδης δίνει με την ιστορία του σάρκα και οστά στη γνωστή λαϊκή ρήση «τα φαινόμενα απατούν».
Σύγχρονος ο λόγος, σημερινό το θέμα. Επικρατεί σε γενικότερες γραμμές μια αντίληψη, η οποία πολλές φορές δεν μπορεί (ή δεν θέλει ή δεν την ενδιαφέρει) να διακρίνει με διαύγεια την εικόνα από την πραγματικότητα. Η αντίληψη αυτή – σχεδόν νοοτροπία –έχει βαθιά στο χρόνο τις ρίζες της, θα εστιάσουμε όμως στην πτυχή της που αφορά τη σχέση «είναι - φαίνεσθαι» στη ζωή και το έργο των πολιτικών.
Ένα από τα μειονεκτήματα που προσάπτουν συμπολίτες μας στην πρώην Δήμαρχο Α. Μήκα είναι η «αντικοινωνικότητά» της. Δεν έλεγε καλημέρα στον τάδε, δεν χαιρέτησε σε κάποιο συναπάντημα τον δείνα, ήταν απρόσιτη. Για πολλούς μάλιστα, αυτός ήταν και ο καίριος λόγος που της στέρησε την επανεκλογή. Για τον νυν Δήμαρχο Δ. Καλαϊτζή, λίγους μήνες ήδη στην Αρχή, ακούγονται παρεμφερείς αιτιάσεις, όχι τόσο παρουσιάζοντάς τον «αντικοινωνικό», όσο «αόρατο», μιας και δεν εμφανίζεται στην πόλη, πλην εορτής και σκόλης.
Εντοπίζουμε λοιπόν και σε τοπικό επίπεδο την πανάρχαια λαϊκή απαίτηση η εξουσία να τηρεί κάποια προσχήματα, κάποιες αρχές συμπεριφοράς ανεξιχνίαστου ψυχολογικού ορμέμφυτου, κάποιας βαθιάς συλλογικής ανασφάλειας που θέλει να «βλέπει», να έχει οπτική – τουλάχιστον – επαφή με την Αρχή. Σχεδόν παράλογα, θεωρείται η φυσική παρουσία του προσώπου στον κοινό χώρο απόδειξη έργου, ενδιαφέροντος, προσφοράς. Αντίστοιχα, η απουσία του απ’ τον κοινό χώρο (και τα ΜΜΕ ανήκουν σε αυτόν, με σκοτεινό ρόλο στην καλλιέργεια αυτής της αντίληψης που θα τον δούμε παρακάτω) ερμηνεύεται απ’ το συλλογικό θυμικό ως αδιαφορία, οκνηρία, ανικανότητα.
Πώς όμως αποδεικνύεται λογικά μια τέτοια εξίσωση; Πώς μπορεί ο ψηφοφόρος να είναι σίγουρος ότι ο πολιτικός που καταντάει μαϊντανός στα κανάλια ή σουλατσάρει με ύφος σοβαρό και ανταλλάσσει αμέτρητες χειραψίες, χαμόγελα, χαριεντισμούς, αυτός ο πολιτικός, αυτή η εικόνα του, το «φαίνεσθαι», ισοδυναμεί με έργο, γνήσιο ενδιαφέρον, «είναι»;
Φυσικά, εξίσου παράλογο είναι και το εκ διαμέτρου αντίθετο συμπέρασμα. Καθόλου δε σημαίνει ότι αυτός που δεν εμφανίζεται δουλεύει σκληρά, αφιερώνει όλο του τον χρόνο αντί σε βόλτες και χαιρετούρες, σε προσπάθειες επίλυσης των προβλημάτων του τόπου. Μπορεί ναι, μπορεί και όχι. Κάποιος που δε μιλάει πολύ, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι σοβαρός και μετρημένος. Μπορεί απλά να μην έχει, να μην ξέρει τι να πει. Θέλω να πω ότι είναι κουτό να συνδέουμε το «φαίνεσθαι» με το «είναι», να κρίνουμε μόνο με αυτό που βλέπουμε, υποβαθμίζοντας σε δεύτερη μοίρα κριτήρια πολύ βασικότερα από την κοινωνικότητα ή την εξωστρέφεια.
Η Αρχή εκλέγεται για άλλα πράγματα, εκλέγεται για να υπηρετεί, να νοικοκυρεύει τον τόπο. Αυτό είναι ευνόητο ότι μπορεί να γίνει δίχως φαμφάρες, τυμπανοκρουσίες, πανηγύρια. Σιωπηλά μπορεί να παραχθεί έργο. Κακώς όμως η εικόνα, το «φαίνεσθαι» των πολιτικών έχει αναχθεί σε μείζον προσόν, πολύ σημαντικότερο κι απ’ τον ίδιο τον πολιτικό λόγο, εξ ου και οι διάφοροι παρακείμενοι επικοινωνιολόγοι, εξ ου και η προτίμηση του κοινού σε φάτσες γνωστές απ’ τα τηλεπαράθυρα. Όσοι πολιτικοί έχουν εξασφαλίσει την καθημερινή τους παρουσία στο γυαλί, έχουν στο τσεπάκι τους την εκλογή. Αυτούς ξέρουμε, αυτούς εμπιστευόμαστε. Έτσι, έχουν κολλήσει οι ίδιοι και οι ίδιοι σαν στρείδια στην πολιτική σκηνή και τα Μέσα αναδεικνύονται σε ισχυρό παίκτη επιβολής προσώπων. Τα αποτελέσματα αυτής της ανέντιμης σύνδεσης τα λογαριάζουμε σήμερα.
« Τίποτε στην Τροία-ένα είδωλο. Έτσι το θέλαν οι θεοί. Κι ο Πάρης, μ' έναν ίσκιο πλάγιαζε σα να ήταν πλάσμα ατόφιο. κι εμείς σφαζόμασταν για την Ελένη δέκα χρόνια». Η τιμή της Ελένης, που παρέμεινε πιστή στον Μενέλαο, σπιλώθηκε με τραγικά αποτελέσματα. Το «φαίνεσθαι» δεν ταυτίζεται πάντοτε με το «είναι». Αυτό θα ήταν το ιδεατό. Αλλά την ασφαλή οδό την δίνει μια άλλη αρχαιοελληνική έννοια, το «μέτρον άριστον». Κατά τον Αριστοτέλη, ούτε η υπερβολή, ούτε η έλλειψη σώζει. Μόνο η μεσότητα. Κατ’ αυτό το αριστοτελικό, ιδεατή θα ήταν μια Αρχή που θα συνδύαζε αρμονικά «φαίνεσθαι» και «είναι». Για να μην μετανιώνουμε κι εμείς κάθε τετραετία «για ένα λινό κυμάτισμα για μια νεφέλη, μιας πεταλούδας τίναγμα το πούπουλο ενός κύκνου, για ένα πουκάμισο αδειανό, για μιαν Ελένη».

http://proskynhths.blogspot.com/
tezjorge@yahoo.gr



▓▓ μικρά ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙΑ ▓▓




 Πεζόδρομος Κατερίνης. Στη Νιγρίτα πότε;

Τρίτη 7 Ιουνίου 2011

«ΠΑΜΕ ΣΕΡΡΕΣ, ΣΥΜΦΕΡΕΙ» (;) (27 05 2011)

Οι Σέρρες δείχνουν τον (πεζό)δρόμο στην Νιγρίτα.

Βρέθηκα την προηγούμενη βδομάδα στις Σέρρες κι έπεσε στα χέρια μου μια τοπική εφημερίδα, η «Σημερινή». Διαβάζω λοιπόν άναυδος το πρωτοσέλιδο, που υπογράφει η Δήμητρα Μετόκη: «"ΚΛΕΙΣΤΗ" ΚΑΘΕ ΣΑΒΒΑΤΟ Η ΟΔΟΣ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΣΤΙΣ ΣΕΡΡΕΣ». Και προχωράω στο παρασύνθημα: «Ο Δήμος Σερρών στο πλαίσιο της καλής συνεργασίας με τους φορείς του Δήμου μας, αποδέχθηκε πρόταση του εμπορικού κόσμου, για την καθιέρωση κάθε Σάββατο, της ημέρας χωρίς αυτοκίνητο, στο κέντρο της πόλης. Σύμφωνα με την πρόταση αυτή θα απαγορεύεται η κυκλοφορία των αυτοκινήτων στην οδό Μεραρχίας (μέχρι την πλατεία Κρονίου), και στην οδό Εμμανουήλ Ανδρόνικου κάθε Σάββατο», ανακοίνωσε ο Δήμαρχος Σερρών κ. Πέτρος Αγγελίδης, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου που παραχώρησε χθες το πρωί με τον Πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Σερρών κ. Άγγελο Κεχαγιά και το μέλος της διοίκησης του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου κ. Δημήτριο Παπουτσή» (οι υπογραμμίσεις δικές μου).
Ορίστε λοιπόν που η πρωτεύουσα του νομού, αναλαμβάνει τον ηγετικό της ρόλο και δείχνει το δρόμο στην επαρχία να ακολουθήσει. Και πρόκειται σαφώς για μία πόλη, τις Σέρρες, η οποία έχει ήδη πολλούς πεζοδρόμους.
Οι υπογραμμίσεις δεν έγιναν βέβαια τυχαία. Προσέξτε. Οι επαγγελματίες της πόλης ζήτησαν τη ρύθμιση αυτή. Αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι ότι πεζόδρομος θα πει κίνηση, κόσμος, άρα περισσότερη πιθανή πελατεία. Οι Εβραίοι λέγανε ότι και η σκόνη του πελάτη μέσα στο μαγαζί, κέρδος είναι. Πώς όμως να μπει η σκόνη, άμα δεν κινείται ψυχούλα στην αγορά; Αντιληπτό έχει γίνει λοιπόν ότι η ευδοκίμηση των καταστημάτων καθορίζεται ως ένα μεγάλο βαθμό και από τον πεζόδρομο και την ανθρωποκίνηση. Γράφει η «Σημερινή» : «…για να δοθεί μια εορταστική και χαρούμενη ατμόσφαιρα στο κέντρο της πόλης, ο εμπορικός κόσμος μέσω των φορέων που εκπροσωπείται και σε συνεργασία με τον Δήμο Σερρών, θα επιχειρήσει να δημιουργήσει διάφορες εκδηλώσεις (μουσικές και άλλες). Σκοπός της πρότασης αυτής είναι ο πεζός να κυκλοφορεί με ασφάλεια και άνεση στο ιστορικό και εμπορικό κέντρο της πόλης, να κάνει τα ψώνια του διασκεδάζοντας σε μια ευχάριστη ατμόσφαιρα και παράλληλα να ενισχύεται η εμπορική κίνηση και η τόνωση της τοπικής αγοράς» (οι υπογραμμίσεις πάλι δικές μου).
Και μάλιστα δεν κλείνει μια οποιαδήποτε οδός, αλλά ίσως η κεντρικότερη των Σερρών, η Μεραρχίας. Εδώ στη Νιγρίτα, κάθε φορά που τίθεται το ζήτημα, ορθώνεται ανυπέρβλητο εμπόδιο το πού θα στείλουμε τα αυτοκίνητα που θα διώξουμε απ’ το κέντρο. Κοτζάμ Σέρρες, με πολλαπλάσια αυτοκίνητα, μεγάλη κίνηση στις κεντρικές αρτηρίες και θα βρουν παραδρόμους να διοχετεύσουν τα οχήματα. «Δεν θα υπάρχει πρόβλημα στο κυκλοφοριακό», υπογράμμισε στην εφημερίδα ο υπεύθυνος κυκλοφοριακού σχεδιασμού του δήμου Σερρών κ. Νίκος Παπαδίκης. Μόνο εμείς βρίσκουμε παντού προβλήματα.
Τέλος, σημαντικό είναι ότι η απόφαση αυτή θα εφαρμοστεί όχι οποιαδήποτε μέρα, αλλά το Σάββατο. Μέρα που οι υπηρεσίες και τα σχολεία είναι κλειστά και γενικότερα είναι μια μέρα που ο κόσμος παντού στις αγορές είναι αυξημένος. Ο εκπρόσωπος του ΕΒΕΣ κ. Δημήτρης Παπουτσής δήλωσε «Ως ΕΒΕΣ στηρίζουμε τις αποφάσεις του Εμπορικού Συλλόγου και παροτρύνουμε τον κόσμο να κατέβει το Σάββατο στο κέντρο της πόλης ,στην αγορά και να στηρίξει αυτή την προσπάθεια».
«Από το Σάββατο 21 Μαΐου ξεκινάει το πρόγραμμα ημέρα χωρίς αυτοκίνητο και φυσικά αυτό εξυπηρετεί όλη την αγορά και όλους τους εμπόρους, βγαίνουμε με ένα σύνθημα που θα λέει ΄΄Πάμε Σέρρες συμφέρει΄΄ και καλούμε όλους τους πολίτες της γύρω περιοχής να επισκεφτούν τις Σέρρες. Μέσα από αυτή την πρόταση θέλουμε να αναδείξουμε την ιστορικότητα του εμπορικού κέντρου της πόλης. Περιμένουμε ο κόσμος να στηρίξει αυτή την πρόταση μας. Έχουμε προτείνει να κλείσουν οι δρόμοι από τις 10 το πρωί έως λίγο μετά το κλείσιμο της αγοράς» επεσήμανε ο κ. Άγγελος Κεχαγιάς, πρόεδρος του Εμπορικού συλλόγου Σερρών.
Εδώ στη Νιγρίτα βέβαια, το Σάββατο έχουμε το παζάρι, οπότε είναι αδύνατο να γίνει κάτι ανάλογο. Αλλά… «πάμε Σέρρες συμφέρει»;;; Ποιον συμφέρει; Τι λένε οι Νιγριτινοί επαγγελματίες; Λέτε τα αυτοκίνητα που θα ξεκινάν από δω για να « πάνε Σέρρες συμφέρει», να κάνουν καμιά… στάση στο κέντρο της πόλης με αλάρμ, φράζοντας ως είθισται την κυκλοφορία, για να πάρουν κάτι για το δρόμο (προς τις Σέρρες);
Δεν μπορούμε να σχεδιάσουμε το «μένουμε Νιγρίτα, συμφέρει»; Η εβδομάδα έχει εφτά μέρες, κι αν δεν βολεύει το Σάββατο, πρέπει να βρεθεί κάποια λύση. Κι αν η αγορά δεν ενδιαφέρεται για το μέλλον της και δεν καταλήξουμε μετά από τις γνωστές κοκορομαχίες (εδώ Δήμαρχε δεν είναι δεν είναι εύκολα τα πράγματα) σε κλείσιμο του κέντρου σε ώρες αγοράς, ακούγεται ευχάριστα εν τέλει (ωχ, αρχίσαμε τις εκπτώσεις!) και η πεζοδρόμηση όταν κλείνει η αγορά.
Ιδίως τώρα που καλοκαιριάζει και μεγαλώνει η μέρα, φαντάζει αρκούντως θελκτική μια Αθανασίου Αργυρού δίχως οχήματα μετά τις 9 το βράδυ. Και υπάρχουν φήμες (ελπίζω να βγουν αληθινές, γιατί έχω εξαντλήσει όλες τις φωτογραφίες ελληνικών πόλεων με πεζοδρόμους και θα πρέπει να στραφώ στο εξωτερικό!) ότι ο Δήμαρχος είναι αποφασισμένος να το εφαρμόσει άμα τη ενάρξει του θέρους. Αμήν και πότε!


http://proskynhths.blogspot.com/
tezjorge@yahoo.gr



▓▓ μικρά ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙΑ ▓▓




 Πεζόδρομος Δοξάτου Δράμας. Στη Νιγρίτα πότε;