Σκέψεις και κρίσεις με αφορμή την ημερίδα
για την οικονομική ανάπτυξη του τόπου.
Η Νιγρίτα στο κόκκινο. Με αυτόν τον τίτλο διεξήχθη την Κυριακή που μας πέρασε μια συζήτηση για το μέλλον του τόπου μας, για τις προοπτικές ανάπτυξης δηλαδή, που μπορούμε να εκμεταλλευτούμε. Η διοργάνωση έγινε με πρωτοβουλία συλλόγων της περιοχής, κυρίως των Νιγριτινών Θεσσαλονίκης, και άφησε ανάμικτα συναισθήματα στους 300 περίπου ανθρώπους που την παρακολούθησαν. Τα ανάμικτα συναισθήματα εκτείνονται από τον άκρατο ενθουσιασμό για τις προτάσεις (με αποκορύφωμα το σχεδόν μεταφυσικό-σουρεαλιστικό «Σύλλογος Θεσσαλονικέων (!) Νιγρίτας») ως την απογοητευτική προσγείωση στην πραγματικότητα της επαρχιακής μιζέριας και της κρατικής ανικανότητας (ερμηνεύοντας τα λόγια των πολιτικών).
Ένα από τα θέματα που θίχτηκαν ήταν και το οδικό δίκτυο προς Θεσσαλονίκη, με προτάσεις για διάνοιξη δρόμων προς Σοχό (Εγνατία Οδό) και προς Στρυμονικό. Από έγκυρες πηγές (ανθρώπους που ξέρουν και περπατούν τα κατατόπια) πληροφορούμαι ότι ο δρόμος Νιγρίτας – Σοχού σε καμία περίπτωση δεν θα είναι ευκολοδιάβατος. Με την προϋπόθεση ότι σχεδιάζεται η ασφαλτόστρωση πάνω στον ήδη χαραγμένο χωματόδρομο, προκύπτουν οι εξής δυσκολίες: α) υπάρχουν πολλές στροφές και ανηφόρες-κατηφόρες που καθιστούν ανέφικτο το όριο των 90 χλμ/ώρα του κ. Κατσικαρίδη, β) ο δρόμος αυτός είναι χαραγμένος με τέτοιον τρόπο που δεν τον βλέπει ο ήλιος αρκετές ώρες της ημέρας. Άρα, θα υπάρξουν προβλήματα με παγετούς κατά τη διάρκεια του χειμώνα, που θα κάνουν τη διαδρομή ακόμα πιο δύσκολη. Καλύτερη περίπτωση συνεπώς, φαντάζει η διάνοιξη του δρόμου προς το Στρυμονικό.
Θετικότατη εντύπωση προκάλεσε από την άλλη, η παρουσίαση της Εταιρείας Τουριστικών Ακινήτων (ΕΤΑ) για τα μεγαλεπίβολα σχέδια εκμετάλλευσης του αραχνιασμένου, παρηκμασμένου λουτροθεραπευτηρίου Θερμών. Αν υπάρχει τρόπος να γίνουν αυτά τα σχέδια πραγματικότητα και να αναμορφωθεί όλη η κοιλάδα του Αγ. Παντελεήμονα σε ένα μέρος-πρόκληση για χαλάρωση-θεραπείες-αθλητισμό με τα πρότυπα που παρουσιάστηκαν, αυτό θα μπορέσει να αποτελέσει μια μεγάλη οικονομική ανάσα για τον τόπο. Ας μην ξεχνάμε ότι το Άγγιστρο και το Σιδηρόκαστρο βασίστηκαν σε αυτές τις υπηρεσίες και ευημερούν. Έτσι, θα μπορέσουν να αξιοποιηθούν καλύτερα και τα υπόλοιπα θέλγητρα της Βισαλτίας, όπως το Λαογραφικό μουσείο και ο αρχαιολογικός χώρος Τερπνής. Το θέμα είναι κατά πόσο είναι εφικτή μια τέτοια προοπτική, αλλά για να τα σχεδιάζουν έτσι οι τεχνοκράτες της Εταιρείας, πρέπει να υπάρχει βάσιμη υποψία κέρδους. Αλλιώς δε θα ασχολούνταν. Μένει να δούμε αν (και πότε) θα γίνει πραγματικότητα.
Με λύπη πληροφορηθήκαμε την άρνηση κατοίκου της περιοχής, που έχει στην ιδιοκτησία του μέρος του αρχαιολογικού χώρου Τερπνής, να το ανταλλάξει, προκαλώντας έτσι προσκόμματα στην ανασκαφή και ανάδειξη του χώρου. Δεν είμαι σίγουρος βέβαια κατά πόσον μπορεί αυτό να αποτελεί σοβαρό λόγο για την πολυετή καθυστέρηση, καθώς δε μπορώ να διανοηθώ ότι δεν υπάρχει κάποιος νόμος υποχρεωτικής απαλλοτρίωσης που να αναγκάζει αυτόν τον ιδιοκτήτη να υποχωρήσει για το συλλογικό όφελος. Και αναρωτιέμαι μήπως αυτό είναι πρόφαση εν αμαρτίαις, για να συσκοτίσει δηλαδή την κρατική ανελαστικότητα/αδυναμία να επενδύσει σε αυτό που αυτάρεσκα αποκαλούμε «βαριά βιομηχανία» στην Ελλάδα: τους αρχαιολογικούς χώρους, τον τουρισμό. Προς επίρρωση τούτου έρχεται και η αναφορά της Δημάρχου στις απαντητικές επιστολές του αρμόδιου Υπουργείου. Βέβαια, αυτά τα τραγελαφικά (με την αντιπατάρα της προηγούμενης απάντησης του προηγούμενου Υπουργού που έκανε ο νέος Υπουργός – αυτό θα πει συνέχεια του κράτους!) ήταν ήδη γνωστά από τις προσπάθειες φορέων (Π.Σ. Τερπνής) και το ίδιο το Υπουργείο δεν ανέφερε τίποτα για το εν λόγω κώλυμα της απαλλοτρίωσης (ίσως βέβαια και να αγοράζουν αγρόν – οπωσδήποτε όχι τον συγκεκριμένο...).
Γνωρίζουν όμως πολύ καλά πώς να μειώνουν αναίσχυντα τον τοπικό πληθυσμό και τις δυνατότητές του. Όσοι μπορούν να διαβάσουν αυτήν την (δις) απαντητική επιστολή, ας το κάνουν. Έχει πολύ γέλιο. Και ο κ. Μπόλαρης βέβαια, είπε ότι από μόνος του ο αρχαιολογικός χώρος δεν είναι ικανός να τραβήξει τουρισμό. Μα δεν είναι αυτό μόνο το ζητούμενο. Ας μην αντιμετωπίζουμε το καθετί μόνο με οικονομίστικα κριτήρια – ωφελιμιστικά. Ο αυτοσεβασμός δεν παίζει ρόλο; Η ηθική ικανοποίηση; Ακόμα και η επάρκεια, ως κράτος, να κάνουμε τα αυτονόητα για αυτά τα υπολείμματα αρχαίου πολιτισμού, που ο αγράμματος Μακρυγιάννης δυο αιώνες πριν κατάλαβε τη σημασία τους και γι’ αυτά πολέμησε. Στο βωμό των μελετών των τεχνοκρατών, που βάλθηκαν να εξουσιάζουν τη χώρα με όλες αυτές τις λεξιλογικές τσιριμόνιες - κουραφέξαλα, και των «στρατηγικών» μεθόδων τους, θα θυσιάζουμε λίγο-λίγο τη δύναμή μας: την κληρονομιά και την εθνική μας ταυτότητα.
Δε θα πω τίποτα για το μεγαλύτερο πλεονέκτημα που προσφέρει η φύση στην περιοχή: το γεωθερμικό πεδίο. Η αναφορά της Δημάρχου ότι ο κ. Φυτίκας ασχολείται με αυτό από το 1981 τα λέει όλα.
▓▓ μικρα ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙΑ ▓▓
Έχω ένα ερώτημα να κάνω: σε όσους επίσημους φορείς παραβρέθηκαν στην εκδήλωση, στάλθηκε πρόσκληση; Αν ναι, τότε α) γιατί δεν παρέστησαν και οι υπόλοιποι; β) γιατί δεν στάλθηκε πρόσκληση και στην Περιφερειάρχη, που είναι και το πλέον αρμόδιο πρόσωπο για την ικανοποίηση ορισμένων από τα αιτήματα;
Ο κ. Νομάρχης, αφενός δε μας χαιρέτησε (χαιρέτησε μόνο τους επισήμους), αφετέρου ωρυόταν γιατί δεν ζητάμε δρόμο για τα Σέρρας! Τα πράγματα, λέει, τα βλέπουμε σαν Νιγριτινοί και όχι σαν Σερραίοι, ενώ αυτός πρέπει να τα δει ως Σερραίος. Δηλαδή, να ζητήσουμε περαιτέρω αφαίμαξη του τόπου από τις Σέρρες και να μη ζητήσουμε αιμοληψία του τόπου από τους Νιγριτινούς της Θεσσαλονίκης; Και έτσι βροντοφώναζε: απευθυνόμενος σε μας σε β’ πρόσωπο, διαχωρίζοντας δηλαδή το «εμείς» από το «εσείς», ενώ άλλοι ομιλητές μίλησαν σε α’ πρόσωπο, θεωρώντας και τους εαυτούς τους μέρος του τόπου (ως όφειλαν). Τι να κάνουμε, η σημειολογία ξεσκεπάζει. Εξάλλου αυτός ο δρόμος είναι αρκετά ικανοποιητικός σε σχέση με τους άλλους. Μήπως οι Σέρρες χρειάζονται κι άλλους Βισαλτινούς νοικάρηδες;
Συμπροσκυνητής στην ημερίδα, μου έστειλε τις παρατηρήσεις του. Τις παραθέτω αυτούσιες:
«ΤΙ ΜΑΣ ΑΡΕΣΕ
1. Η πρωτοβουλία του Συλλόγου Νιγριτινών Θεσσαλονίκης και των υπολοίπων Συλλόγων της Νιγρίτας για την οργάνωση μιας ημερίδας με «καυτά» ζητήματα για τη Νιγρίτα.
2. Η επιτυχημένη οργάνωση της εκδήλωσης.
3. Η παρουσία του κόσμου. Οι Νιγριτινοί κατέκλυσαν την αίθουσα .
4. Οι πολύ καλές και εμπεριστατωμένες εισηγήσεις των ομιλητών.
5. Η έξυπνη κίνηση από πλευράς διοργανωτών να ορίσουν τις ομιλίες – παρεμβάσεις των πολιτικών στο τέλος του προγράμματος. Τους «ανάγκασαν» έτσι να παραμείνουν μέχρι το πέρας της εκδήλωσης και να παρακολουθήσουν όλες τις εισηγήσεις .
ΤΙ ΔΕΝ ΜΑΣ ΑΡΕΣΕ
1. Το γεγονός ότι ο κ. Φυτίκας (εισηγητής για τη γεωθερμία) επισκέπτεται την πόλη μας από το 1980 και συμμετέχει σε παρόμοιες ημερίδες, χωρίς να καταφέρει να δώσει τις απαραίτητες λύσεις. Πρωτοήρθε σαν νεαρός Καθηγητής του ΑΠΘ το 1980 και μετά από 30 ολόκληρα χρόνια παρουσίασε την Κυριακή την εισήγησή του, όντας Ομότιμος, δηλαδή συνταξιούχος.
2. Το ύφος της κας Δημάρχου κατά την ομιλία της. Μετέφερε στο ακροατήριο το συμπέρασμα ότι για όλα φταίνε οι άλλοι. Η τοποθέτησή της για τη μελλοντική χωροθέτηση του Ν. Σερρών, το λιγότερο που μπορεί να χαρακτηριστεί είναι άτοπη και άκαιρη.
3. Το ύφος της παρέμβασης του κ. Νομάρχη. «Μάλωσε» του διοργανωτές γιατί δεν υπήρχαν στην ατζέντα της ημερίδας τα θέματα που ήθελε ο ίδιος. Προφανώς παραβρέθηκε σε λάθος εκδήλωση.
4. Φάνηκε ολοκάθαρα ότι οι σχέσεις μεταξύ των τοπικών αρχόντων δεν είναι και οι καλύτερες δυνατές.»
