Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2010

Ο ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΚΟΙΝΟ (μέρος β’)
Σκέψεις για το ρόλο και τη δυναμική του τοπικού τύπου. (22 01 2010)

Αναφερθήκαμε την προηγούμενη εβδομάδα στις αλλαγές που υπέστησαν τα έντυπα ΜΜΕ τα τελευταία χρόνια. Προφανώς, εννοούσαμε τις εφημερίδες πανελλαδικής κυκλοφορίας, καθώς στον τοπικό τύπο οι αλλαγές είναι ελάχιστες έως ανεπαίσθητες. Ευκαιρίας δοθείσης λοιπόν, χρήσιμο θα ήταν να διατυπωθούν κάποιες σκέψεις για τον ρόλο του τοπικού τύπου και τη χρησιμότητά του σε σχέση με τις δυνατότητές του.
Η Νιγρίτα έχει τρεις εβδομαδιαίες εφημερίδες. Γραφόμαστε συνδρομητές ή τις λαθροδιαβάζουμε. Τι βρίσκουμε μέσα σε αυτές; Τι μας κεντρίζει το ενδιαφέρον; Τα κοινωνικά; Οι αγγελίες; Οι διακηρύξεις; Αναμφίβολα, κι αυτά έχουν τη σημασία τους για κάποιους συνανθρώπους μας, αλλά τι πραγματικά θέλουμε και τι πρέπει να περιμένουμε από μια τοπική εφημερίδα;
Μας είναι αρκετές οι δημοσιεύσεις της δημοτικής Αρχής ή της αντιπολίτευσης; Ικανοποιούν την ανάγκη μας για πολιτικό λόγο οι σποράδην αντεγκλήσεις δημοτικών συμβούλων μέσα από τις στήλες της, όπου σε γενικές γραμμές όλοι φαίνεται να έχουν δίκιο; Ή οι παρεμβάσεις των Σερραίων βουλευτών, που με τον δικό τους – ενδεικτικό της κομματικής τους τοποθέτησης – ξύλινο πολιτικό λόγο, ευλογούν τα γένια τους προβάλλοντας το έργο τους, τη δράση τους, τις πιέσεις τους – διαλαλώντας δηλαδή τα αυτονόητα;
Μας είναι αρκετές οι ανακοινώσεις των πολιτιστικών συλλόγων της περιοχής, οι δημοσιογραφικού ύφους περιγραφές των εκδηλώσεών τους, τα κατεβατά με τα επίσημα πρόσωπα που τις τίμησαν, η προβολή της δράσης τους; Ικανοποιούν την ανάγκη μας για ψυχαγωγία, για πολιτιστικά αγαθά και δραστηριότητες μόνο τα σχετικά με την παράδοση (ή τη δήθεν παράδοση) του τόπου, τα οποία ανιαρά επαναλαμβάνονται σχεδόν αυτούσια κάθε χρόνο, χωρίς καμιά εμπνευσμένη αλλαγή, δίχως μια ώθηση ποιοτικότερης φαντασίας;
Μας είναι αρκετά τα συγχαρητήρια και οι ευχές συγγενών και φίλων για κάποια επιτυχία που σημείωσαν τα βλαστάρια μας (σπουδές, γάμο(!), γεννήσεις, βαφτίσια) ή τα συλλυπητήρια ή οι ευχαριστίες σε κάποιον γιατρό για τις υπηρεσίες του; Ικανοποιούν την ανάγκη μας για συμμετοχή στην κοινωνική ζωή, στα δρώμενα των κοινοτικών συλλογικών σχέσεων οι εκνευριστικά αναχρονιστικές ανακοινώσεις ότι ο τάδε και ο δείνα δεν θα εορτάσουν και δεν θα δεχτούν επισκέψεις (λες και θα πήγαινε κανένας!) για την ονομαστική του εορτή;
Μας είναι αρκετές αυτές οι ελάχιστες παρεμβάσεις συντοπιτών μας, που μέσα από την εφημερίδα θέλουν να μας γνωρίσουν τις προσωπικές τους θέσεις – απόψεις – προτάσεις για θέματα τοπικού, πανελλαδικού ή παγκόσμιου ενδιαφέροντος; Ικανοποιούν την ανάγκη μας για προβληματισμό, ανταλλαγή απόψεων, ακόμα και για γνώση οι – μετρημένες στα δάχτυλα – παρεμβάσεις Νιγριτιανών (Βισαλτών), ντόπιων ή ετεροδημοτών;
Μας είναι αρκετή η δημοσιογραφική παρουσία, όχι ως ρεπορτάζ για διάφορα γεγονότα, αλλά ως έλεγχος της τοπικής εξουσίας; Ικανοποιεί την ανάγκη μας για πολιτική κριτική, για ενάσκηση έλεγχου πεπραγμένων της δημοτικής αρχής, για στρίμωγμα των συμβούλων – αρχόντων, για έξω απ’ τα δόντια ερωτήσεις, για τεκμηριωμένη, καλοπροαίρετη κριτική η αναιμική έως ανύπαρκτη δημοσιογραφική γραφίδα, που τις περισσότερες φορές χαϊδεύει αυτιά, αντί να τα τραβάει;
Και το σημαντικότερο: όλοι αυτοί που διαβάζουν την εφημερίδα, οι δημοτικοί άρχοντες κι αρχόντισσες, αντιδήμαρχοι, σύμβουλοι, αρχές του τόπου, και διαβάζουν για τον εαυτό τους ή την υπηρεσία τους ή τους υφισταμένους τους κρίσεις, ψόγους, λάθη, αρνητικά σχόλια – συγκινούνται καθόλου; Έχουν τα μάτια και τα αυτιά τους ανοιχτά; Προβληματίζονται για το πού έκαναν λάθος, γιατί ο άλλος να σκέφτεται έτσι, τι μπορεί να πήγε στραβά και πώς μπορεί να διορθωθεί; Διαβάζουν; Ακούνε; Ή βολεύονται στους θώκους και στο κατεστημένο με τα αλισβερίσια, τους μικροπολιτικούς βρυχηθμούς, στη νωχέλεια της κερδισμένης ή χαμένης τετραετίας και θα μας χαρίσουν το ζήλο τους λίγο πριν τις δημοτικές εκλογές; Προβληματίζονται; Η εφημερίδα μέσα από τις στήλες της τους αγγίζει καθόλου, τους ευαισθητοποιεί; Αντιδρούν; Λογοδοτούν; Απολογούνται; Ανασκευάζουν τις κατηγορίες; Ή απλά νομίζουν ότι ψιχαλίζει;
Πολιτικός λόγος – ψυχαγωγία – κοινωνική ζωή – προβληματισμός – έλεγχος εξουσίας. Τα αυτονόητα απαραίτητα συστατικά για μια τοπική εφημερίδα που σέβεται τον εαυτό της και το κοινό της. Πόσο ικανοποιημένοι μπορεί να είμαστε από το νιγριτινό τοπικό τύπο; Κατά πόσο καλύπτονται αυτές οι ανάγκες και κατά πόσο εμείς, σαν αναγνωστικό κοινό, πιέζουμε να καλυφθούν; Όχι ιδιαίτερα, παρά τις ομολογουμένως καλές επιμέρους προσπάθειες. Πόσο δύσκολο είναι να βρεθούν οι κατάλληλοι άνθρωποι για να στελεχώσουν ένα τέτοιο ιδανικό έντυπο;
Το σίγουρο είναι ότι υπάρχουν πολλοί συμπολίτες μας με στιβαρές απόψεις και λόγο, με δυνατούς συλλογισμούς, με φρόνηση απαραίτητη και χρήσιμη για την τοπική ζωή και πρόοδο. Πόσο δύσκολο είναι να πειστούν, ώστε να τα μοιραστούν όλα αυτά μαζί μας, να τα θέσουν στην υπηρεσία της τοπικής κοινωνίας; Είναι όντως δύσκολο. Πρέπει να πιεστούν, να πειστούν, να αποβάλλουν το φόβο ή τη ντροπή να εκτεθούν. Αλλά ευθύνη και των εκδοτών είναι να τους εντοπίσουν και να προσπαθήσουν να τους εντάξουν στο δυναμικό τους. Για να μπορεί ο τοπικός τύπος να έχει σοβαρό λόγο ύπαρξης και όχι απλώς διεκπεραιωτικό ρόλο ή να συνεχίζει να κυκλοφορεί λόγω του νόμου της αδράνειας. Γιατί μόνο έτσι, μόνο αυτές οι προϋποθέσεις στο περιεχόμενό του μπορούν να εγγυηθούν την ασφαλή επιβίωσή του στο μέλλον.